Quạt két nước ô tô là một trong những bộ phận quan trọng trong hệ thống làm mát động cơ. Khi xe chạy chậm, dừng đèn đỏ hoặc kẹt xe, việc làm mát bằng gió trời là không đủ. Lúc này, quạt két nước phát huy vai trò quyết định để giữ nhiệt độ động cơ ổn định, giúp xe hoạt động an toàn và hiệu quả. Bài viết sau của Phụ tùng Mitsubishi An Việt sẽ giúp bạn hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, dấu hiệu hư hỏng và cách kiểm tra, thay thế quạt két nước – một kiến thức thiết yếu với mọi chủ xe.

1. Quạt két nước ô tô là gì?

Quạt két nước (còn gọi là quạt làm mát két nước, quạt gió két nước) là một bộ phận nằm phía sau két nước tản nhiệt. Nhiệm vụ chính của nó là tạo luồng gió cưỡng bức để hỗ trợ làm mát nước làm mát động cơ trước khi nước này quay lại tuần hoàn trong hệ thống.

• Khi xe chạy nhanh trên đường thoáng, gió trời đủ mạnh để làm mát két nước.

• Tuy nhiên, khi xe dừng lâu, kẹt xe hoặc chạy chậm trong điều kiện bật điều hòa thì gió tự nhiên không đủ để tản nhiệt. Lúc này, quạt két nước sẽ tự động hoạt động để đảm bảo nhiệt độ ổn định cho động cơ.

Đây là một bộ phận tuy nhỏ nhưng đóng vai trò sống còn trong hoạt động ổn định của xe.

(Quạt két nước ô tô là gì? - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

2. Cấu tạo quạt két nước ô tô (phổ biến là quạt điện)

Hầu hết các dòng xe ô tô hiện nay đều sử dụng quạt két nước điện, có cấu tạo gồm các bộ phận chính sau:

• Cánh quạt: Thường làm bằng nhựa tổng hợp chịu nhiệt, chịu lực. Thiết kế cánh quạt được tối ưu để tạo ra lượng gió lớn, đồng đều.

• Mô-tơ điện: Là bộ phận trung tâm giúp quay cánh quạt. Mô-tơ nhận tín hiệu điều khiển từ ECU để điều chỉnh tốc độ quay phù hợp.

• Rơ-le và cầu chì: Đóng vai trò kết nối và bảo vệ mạch điện quạt. Rơ-le đóng ngắt dòng điện, còn cầu chì ngắt mạch khi có hiện tượng quá tải.

• Cảm biến nhiệt độ nước làm mát: Thường được gắn trên đường ống hoặc thân máy, gửi tín hiệu về ECU khi nhiệt độ nước làm mát vượt ngưỡng cho phép.

✅ Một số xe đời cũ dùng quạt ly tâm dẫn động bằng đai từ động cơ (fan cơ). Tuy nhiên, loại này hiện ít phổ biến trên xe con.

(Cấu tạo quạt két nước ô tô - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

3. Nguyên lý hoạt động của quạt két nước ô tô

Hoạt động của quạt két nước được điều khiển bởi ECU (hộp điều khiển trung tâm), dựa trên các tín hiệu như:

• Nhiệt độ nước làm mát

• Tốc độ động cơ

• Trạng thái bật/tắt điều hòa

Thường thì:

• Khi xe mới khởi động → quạt chưa quay

• Khi động cơ đạt đến ngưỡng nhiệt độ làm việc (khoảng 90–100°C tùy xe) → quạt quay chậm

• Khi xe đi lâu, trời nóng hoặc bật điều hòa → quạt quay ở tốc độ cao

Một số xe còn có quạt hai cấp hoặc biến tốc, tức là quạt có thể quay với nhiều tốc độ tùy điều kiện vận hành.

(Nguyên lý hoạt động của quạt két nước ô tô - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

4. Tác dụng của quạt két nước ô tô

Quạt két nước không chỉ đơn thuần là một cánh quạt, mà còn là yếu tố giúp đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống động cơ. Những tác dụng chính bao gồm:

• Tăng hiệu quả làm mát cho két nước và nước làm mát

• Duy trì nhiệt độ làm việc tối ưu của động cơ, tránh quá nóng

• Ngăn ngừa nguy cơ sôi nước, vênh mặt máy, hư gioăng quy lát khi xe dừng lâu mà vẫn bật điều hòa

• Tăng tuổi thọ cho động cơ, hệ thống làm mát và các chi tiết liên quan

❌ Nếu không có quạt két nước hoặc quạt không hoạt động đúng cách, nhiệt độ động cơ có thể tăng cao đột ngột, gây hậu quả nghiêm trọng như gãy piston, bó máy, nổ két nước…

(Nguyên nhân khiến quạt két nước ô tô  bị hỏng - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

5. Nguyên nhân khiến quạt két nước ô tô không quay hoặc bị hỏng

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

a. Hư cảm biến nhiệt độ nước làm mát

• Khi cảm biến gửi sai tín hiệu hoặc hỏng hoàn toàn, ECU sẽ không bật quạt dù động cơ quá nóng.

b. Cầu chì bị cháy

• Cầu chì thường nằm trong hộp cầu chì khoang máy. Khi cháy, mạch điện sẽ ngắt → quạt không quay.

c. Rơ-le bị hỏng

• Rơ-le không đóng ngắt đúng thời điểm → quạt không nhận nguồn → không hoạt động.

d. Mô-tơ điện bị yếu hoặc chết

• Khi mô-tơ điện trong quạt bị hỏng, dù có tín hiệu cũng không quay được → cần thay cả cụm mô-tơ.

e. Cánh quạt gãy, nứt hoặc mất cân bằng

• Cánh quạt nhựa sau thời gian sử dụng có thể giòn, gãy → gây rung, ồn, gió yếu hoặc không hiệu quả.

(Nguyên nhân khiến quạt két nước ô tô  bị hỏng - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

6. Các dấu hiệu nhận biết quạt két nước ô tô có vấn đề

Bạn có thể dễ dàng nhận ra các dấu hiệu bất thường sau:

• Đèn cảnh báo nhiệt độ nước làm mát bật sáng

• Xe bốc mùi khét, có thể kèm theo tiếng sôi nước

• Đồng hồ nhiệt độ nước trên tap-lô lên quá mức bình thường

• Khi bật điều hòa mà quạt két nước không quay

• Quạt quay nhưng kêu to, rung mạnh hoặc gió yếu

• Có tiếng rít bất thường từ mô-tơ quạt

(Các dấu hiệu nhận biết quạt két nước ô tô có vấn đề - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

7. Cách kiểm tra quạt két nước ô tô

Đây là các bước cơ bản để xác định quạt còn hoạt động tốt hay không:

a. Quan sát khi xe nổ máy

• Nổ máy, bật điều hòa → chờ khoảng 5–10 phút → xem quạt có quay hay không.

• Nếu không quay → khả năng quạt hoặc mạch điều khiển có lỗi.

b. Kiểm tra cầu chì và rơ-le

• Sử dụng sơ đồ cầu chì xe để xác định vị trí cụ thể.

• Tháo cầu chì ra xem có bị đen, đứt không → thay mới nếu cần.

• Có thể thay rơ-le khác cùng loại để thử hoạt động.

c. Kiểm tra nguồn điện cấp cho quạt

• Tháo giắc điện cấp vào mô-tơ quạt → dùng đồng hồ VOM đo điện áp.

  • Có điện áp → mô-tơ có thể hỏng.

  • Không có điện áp → lỗi nằm ở ECU, cảm biến, dây điện...

d. Kiểm tra mô-tơ quạt bằng điện trực tiếp

• Dùng dây câu trực tiếp từ bình ắc quy vào mô-tơ quạt → xem có quay không.

• Nếu không quay → mô-tơ đã hỏng, cần thay thế.

(Cách kiểm tra quạt két nước ô tô - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

8. Lưu ý khi thay thế quạt két nước ô tô

Để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định sau khi thay mới:

• Nên dùng phụ tùng chính hãng hoặc OEM chuẩn, tránh hàng giả, sai kích thước → rung lắc khi hoạt động

• Khi thay cánh quạt, nên kiểm tra mô-tơ còn dùng tốt không

• Sau khi thay quạt, đừng quên kiểm tra lại cảm biến, rơ-le, cầu chì

• Một số xe cần xóa lỗi bằng máy chẩn đoán sau khi sửa chữa

(Lưu ý khi thay thế quạt két nước ô tô - Phụ tùng Mitsubishi An Việt)

9. Giải đáp một số câu hỏi thường gặp (FAQ)

- Quạt két nước ô tô không chạy – có nguy hiểm không?

Có! Quạt không quay sẽ khiến nước không được làm mát → nhiệt độ động cơ tăng → nguy cơ sôi nước, chết máy, hư động cơ.

- Quạt két nước ô tô kêu to – nguyên nhân là gì?

Có thể do cánh quạt bị nứt, mô-tơ bị khô mỡ, ổ trục mòn hoặc lắp sai. Cần kiểm tra sớm để tránh ảnh hưởng toàn hệ thống.

- Có thể tự kiểm tra quạt két nước tại nhà không?

Có, nếu bạn có đồng hồ đo điện (VOM), biết cách xác định cầu chì/rơ-le, bạn có thể kiểm tra sơ bộ.

- Có nên mua quạt két nước ô tô cũ không?

Không nên. Quạt đã qua sử dụng có thể bị yếu, mô-tơ mòn, dễ hỏng. Hãy ưu tiên hàng mới, chính hãng hoặc OEM.

10. Kết luận

Quạt két nước ô tô tuy nhỏ nhưng lại là bộ phận giúp động cơ không bị quá nhiệt trong mọi điều kiện. Việc hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các dấu hiệu hư hỏng giúp bạn chủ động hơn trong kiểm tra và bảo dưỡng xe. Nếu phát hiện quạt két nước không hoạt động, đừng chủ quan – hãy kiểm tra sớm hoặc mang đến gara để xử lý kịp thời, tránh gây hư hại nặng cho động cơ.

Tại Phụ tùng Mitsubishi An Việt, chúng tôi Chuyên Cung cấp Phụ tùng Chính hãng cho tất cả các dòng xe Mitsubishi, từ Xforce, Xpander, Outlander, Triton, Attrage, Mirage, Jolie, Zinger cho đến Pajero Sport,… Với gần 20 năm kinh nghiệm trong ngành phụ tùng ô tô, An Việt cam kết mang đến sản phẩm chất lượng, đúng chủng loại, đúng giá trị, cùng dịch vụ tư vấn tận tâm, hỗ trợ khách hàng hết mình.

👉 Liên hệ Phụ tùng Mitsubishi An Việt tại đây để được tư vấn và báo giá nhanh chóng!